Czym jest UNO?

UNO – Urządzenie Napełniająco Opróżniające

zwane potocznie również Urządzeniami NO czy nalewakami.

W Grupie Tubes, od blisko 15 lat zajmujemy się projektowaniem, dostarczaniem i rejestracją urządzeń na terenie Polski.

W naszym portfolio znajduje się około 400 dostarczonych urządzeń, każde zaprojektowane zgodnie z indywidualnymi wymaganiami klienta oraz warunkami stawianymi przez dozór techniczny. Obejmują one różnego rodzaju substancje takie jak: kwasy, zasady, paliwa, ciecze i gazy kriogeniczne oraz wodór.

Urządzenia NO są urządzeniami dozorowymi podlegającymi dozorowi technicznemu.

Akty prawne obowiązujące UNO Rola TDT Podział urządzeń NO Cykl życia urządzenia NO Terminy realizacji

Relacje aktów prawnych dotyczące UNO

Zgodnie z § 1 pkt 5) rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2012 roku w sprawie rodzajów urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu (Dz.U. 2012 poz. 1468), urządzenia do napełniania i opróżniania (UNO) zbiorników transportowych podlegają pod dozór techniczny.
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym (tekst jednolity: Dz.U. 2000 nr 122 poz. 1321), urządzenia techniczne oraz materiały i elementy stosowane do ich wytwarzania, naprawy lub modernizacji mogą być wytwarzane, naprawiane lub modernizowane przez wytwarzającego, naprawiającego lub modernizującego, który posiada uprawnienie, wydane w formie decyzji administracyjnej, do ich wytwarzania, naprawiania lub modernizacji (zakres ten obejmuje również projektowanie UNO).
Na podstawie art. 54 ust. 2 ustawy o dozorze technicznym, warunki techniczne dozoru technicznego dla urządzeń do napełniania i opróżniania zbiorników transportowych określone zostały w Rozporządzeniu Ministra Transportu (RMT) z dnia 20 września 2006 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego, jakim powinny odpowiadać urządzenia do napełniania i opróżniania zbiorników transportowych (tekst jednolity: Dz.U. 2014 poz. 1105).
Zgodnie z §1 ust. 1, pkt 1, lit c) rozporządzenie RMT określa m in. warunki techniczne dozoru technicznego w zakresie projektowania, wytwarzania, eksploatacji, naprawy i modernizacji „Urządzeń, w tym ramion przeładunkowych, do napełniania i opróżniania pod ciśnieniem wyższym niż 0,5 bara i zaklasyfikowanych do I, II lub III kategorii, przeznaczonych do płynów zaliczonych do grupy 2 zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 9 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności dotyczącymi zasadniczych wymagań dla urządzeń ciśnieniowych i zespołów urządzeń ciśnieniowych, ograniczonych z jednej strony zaworem odcinającym od instalacji technologicznej lub przesyłowej, a z drugiej elementem łączącym z napełnianym lub opróżnianym zbiornikiem transportowym”.
Jednocześnie urządzenia, które nie zostały objęte wyżej wymienionymi warunkami technicznymi dozoru technicznego (RMT nie obejmuje), tj. UNO, w tym ramiona przeładunkowe i elastyczne przewody przeładunkowe, do napełniania i opróżniania pod ciśnieniem wyższym niż 0,5 bara i średnicy nominalnej większej niż DN 32, zaprojektowanych i wytworzonych zgodnie z uznaną praktyką inżynierską, zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 9 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności dotyczącymi zasadniczych wymagań dla urządzeń ciśnieniowych i zespołów urządzeń ciśnieniowych, przeznaczonych do płynów zaliczonych do grupy 2, tj.:
– gazów o parametrach: Ps > 0,5 bara i DN > 32 i Ps · DN≤1000 barów
– cieczy o parametrach: Ps > 0,5 i DN ≤ 200 lub Ps > 10 barów i DN >200 i Ps · DN ≤ 5000 barów
ograniczonych z jednej strony zaworem odcinającym od instalacji technologicznej lub przesyłowej, a z drugiej elementem łączącym z napełnianym lub opróżnianym zbiornikiem transportowym, mogą być projektowane, wytwarzane, naprawiane lub modernizowane na podstawie Indywidualnych Warunków Technicznych (IWT) dozoru technicznego ustalonych z organem właściwej jednostki dozoru technicznego (w tym przypadku TDT).
W związku z powyższym dla takich urządzeń (nie objętych zakresem przez RMT) należy wystąpić do TDT o ustalenie indywidualnych warunków technicznych i na ich podstawie opracować dokumentację techniczną, a następnie UNO, oraz przeprowadzić w TDT stosowne odbiory.

Nadzór nad tymi Urządzeniami NO w ramach swoich kompetencji sprawuje Transportowy Dozór Techniczny – TDT. Jednostka wydaje uprawnienia przedsiębiorcą w zakresie projektowania i wytwarzania urządzeń NO.

Urządzenia NO – sprawdź warunki dozoru i terminy badań – TDT

WAŻNE!

Dla zaprojektowania i wytworzenia Urządzeń NO potrzebne jest uprawnienie wydawane przez TDT.

Firma Tubes Engineering posiada wszelkie, niezbędne uprawnienia w tym zakresie.

Uprawnienia Tubes Engineering do wytwarzania, modernizacji i naprawy UNO

Urządzenia NO można podzielić ze względu na:

1. Funkcję:

Urządzenia napełniające – przeznaczone do załadunku cystern drogowych lub kolejowych
Urządzenia opróżniające – przeznaczone do rozładunku cystern drogowych lub kolejowych

2. Wykonanie:

Urządzenia zaprojektowane z zastosowaniem elastycznych przewodów przeładunkowych z odpowiednią armaturą
Urządzenia zaprojektowane z zastosowaniem sztywnych ramion nalewczych z odpowiednią armaturą

3. Technologię przeładunku:

Urządzenia wykorzystujące pompę zabudowaną na instalacji
Urządzenia wykorzystujące sprężarkę / pompę zabudowaną na cysternie
Urządzenia wykorzystujące sprężony gaz (powietrze / azot)

4. Substancję – klasyfikacja według ADR:

Urządzenia przeznaczone do napełniania / opróżniania cystern surowcami bezpiecznymi w myśl przepisów ADR
Urządzenia przeznaczone do napełniania / opróżniania cystern surowcami niebezpiecznymi w myśl przepisów ADR

5. Substancję – klasyfikacja według rodzaju surowca:

Urządzenia do kwasów i zasad
Urządzenia do proszków i materiałów sypkich
Urządzenia do gazów i płynów łatwopalnych
Urządzenia do substancji kriogenicznych

Projektowanie:

Opracowanie dokumentacji technicznej
Uzyskanie zatwierdzenia przez TDT
Wytwarzanie / Produkcja / Testy
Montaż na instalacji
Badania odbiorcze
Rejestracja przez TDT
Decyzja administracyjna

Eksploatacja:

Eksploatacja
Badania doraźne
Modernizacje / Naprawy
Badania wytrzymałościowe
Wycofanie / wyrejestrowanie

Terminy realizacji projektów przeładunkowych mogą wynosić od kilku do kilkudziesięciu tygodni w zależności od stopnia skomplikowania projektu.

Realizację można podzielić na kilka etapów:

Opracowanie projektu, dokumentacji technicznej, uzgodnienie przez jednostkę TDT.

Nasi projektanci potrzebują zazwyczaj około dwóch tygodni na opracowanie pierwszej wersji dokumentacji rysunkowej. Jest ona wykonywana wraz z dodatkowymi opisami, a następnie przekazywana do Państwa w celu weryfikacji. Proces ten generuje często wiele pytań i odpowiedzi, co powoduje wydłużenie założonego czasu trwania projektu. Ustalenia te stanowią jeden z kluczowych elementów dla osiągnięcia finalnego sukcesu.

Projektowane przez nas rozwiązania i opisy technologiczne powinny być uzgadniane bezpośrednio z końcowym użytkownikiem. Jedną z części dokumentacji jest tzw. instrukcja eksploatacji, która zawiera szereg informacji m.in. czynności obsługowe, eksploatacyjne i konserwacyjne, obowiązki operatora przed po i w trakcie wykonywania czynności przeładunkowych. Informacje tam wpisywane powinny zostać również poddane szerszej dyskusji przez Zamawiającego w gronie swoich pracowników aby być pewnym co do ich zastosowania.

Opracowane dokumentacje techniczne muszą zostać zatwierdzone przez Transportowy Dozór Techniczny. Trwa to zazwyczaj od 4 do 8 tygodni. Dopiero w momencie uzyskania pozytywnej akceptacji dostarczonej dokumentacji, możemy przystąpić do procesu wykonywania instalacji – wytworzenia urządzeń.

Realizacja

Realizacja, czyli wykonanie i montaż urządzeń NO oraz infrastruktury towarzyszącej, wynosi kolejne kilka lub kilkanaście tygodni. Terminy uzależnione są przede wszystkim od rodzaju użytych materiałów. Dla urządzeń, których budowa oparta jest na elastycznych przewodach (wężach), terminy te wynoszą od 4 do 6 tygodni.

Dla urządzeń, których budowa oparta jest na sztywnych ramionach nalewczych, terminy te wynoszą od 6 do 10 tygodni.

Zdarzają się sytuacje, w których poprzez zastosowanie nietypowych, nie katalogowych elementów lub materiałów terminy mogą ulec wydłużeniu.

Rejestracja i odbiory

Ostatni etap dotyczy montażu, opracowania dokumentacji powykonawczej, rejestracyjnej, oraz zgłoszenie urządzenia do badań. Cały proces trwa zazwyczaj 2-3 tygodnie. Należy pamiętać, że aby zarejestrować urządzenie przeładunkowe, cała instalacja technologiczna i infrastruktura towarzysząca musi być zamontowana, przetestowana i uruchomiona. Odbiory techniczne nalewaków odbywają się bowiem najczęściej na instalacjach będących w ruchu podczas wykonywania czynności przeładunkowych.

Sumując wszystkie podane powyżej terminy otrzymujemy wspomniany na początku czas realizacji.

Należy pamiętać, że osoby zajmujące się obsługą urządzeń NO powinny posiadać aktualne wydawane przez TDT zaświadczenie o ukończonym kursie dla operatorów. Kursy są prowadzone przez firmy zewnętrzne i kończą się egzaminem teoretycznym i praktycznym prowadzonym przez inspektorów TDT. Tylko pracownik posiadający aktualne zaświadczenie może obsługiwać urządzenie NO.